Մանրամասն որոնում (արխիվ)
04.11.2024
 
Իրանի Ազգային անվտանգության բարձրագույն խորհուրդը որոշում է ընդունել Իսրայելին պատասխան ռազմական հարված հասցնելու վերաբերյալ։ Հերքվել է արևմտյան ԶԼՄ-ների տեղեկությունը, թե Իրանը մտադիր է գրոհել Իսրայելը Իրաքի տարածքից առաջիկա օրերին՝ մինչև ԱՄՆ-ի նախագահի ընտրությունները։ «Իրանի պատասխանը Իսրայելի ագրեսիային իրավունքի հարց է, որը մեզ համար հստակ որոշված է, և այն, թե ինչպես ենք գործելու, կախված է պլանից»,- ասել է իրանցի բարձրաստիճան պաշտոնյան։               
 
Նորություններ » «Կյան­քը փնտր­տուք­նե­րի աս­պա­րեզ է ո­րո­նող­նե­րիս հա­մար»

«Կյան­քը փնտր­տուք­նե­րի աս­պա­րեզ է ո­րո­նող­նե­րիս հա­մար»

«Կյան­քը փնտր­տուք­նե­րի աս­պա­րեզ է ո­րո­նող­նե­րիս հա­մար»
13.09.2019 | 01:29
Ա­րար­չա­գոր­ծու­թյան փա­ռա­հեղ դաշ­տում հո­գե­ղեն սերմ­նա­հա­տիկ­նե­րի, նրան­ցով ճյու­ղա­վոր­ված ու պտ­ղա­վոր­ված պատ­կեր­նե­րի մա­տուց­ման յու­րա­տե­սակ վար­պետ է Ա­ՐԵՎ­ՇԱՏ ԱՎԱԳՅԱ­ՆԸ։ Եր­կիր մո­լո­րակն ա­ռել իր ա­փի մեջ, զար­դա­նախշ գծագ­րում­նե­րով ներ­կա­յաց­նում է հա­յոց աշ­խարհն իր տե­ղով, ար­մատ­նե­րով ու ճյու­ղե­րով, տա­ռով, բա­ռով, գու­նա­յին խա­ղե­րով, գլ­խա­վերևում ժպ­տա­ցող ճա­ճան­չա­փայլ ա­րե­գա­կով։
Եր­կիր մո­լո­րա­կի մա­սին մարդ­կու­թյան պատ­կե­րա­ցում­նե­րը եր­կար ճա­նա­պարհ են ան­ցել մինչև ճշտ­վե­լը, սա­կայն ճշտ­վել աս­վա­ծը մեր մո­լո­րա­կի ֆի­զի­կա­կան պատ­կե­րի, ձևի ու գո­յու­թյան մա­սին է, ոչ՝ հո­գե­ղեն, ո­գե­ղեն բա­ղադ­րու­թյան, ո­րը մեր մշա­կույ­թի թի­կուն­քը պա­հող ար­վես­տա­գե­տը հայտ­նա­բե­րել է որ­պես «ա­րար­չա­կան սի­րո էա­ցում», «լույ­սի մար­դե­ղե­նա­ցում»։ Բա­ցա­հայտ­ման այդ լույսն իր ողջ շքե­ղու­թյամբ ի­ջել, պա­րու­րել է Արևշա­տին, բերկ­րա­բեր ա­րել նրա բազ­մազ­բաղ օ­րե­րը, ու նա այդ լույ­սի ներ­քո է վրձ­նել ու գրել այն մա­սին, որ Եր­կիր մո­լո­րա­կը պար­զա­պես գունդ չէ, այլ կեն­դա­նի օր­գա­նիզմ, ո­րը ձգ­տում է Տիե­զեր­քին ներ­կա­յա­նալ որ­պես «Հո­գե­գունդ» ու «Սի­րա­գունդ»։ Ա­հա այս­տեղ է, որ ազ­գերն ու ժո­ղո­վուրդ­նե­րը հա­յացք­նե­րը դե­պի հա­յոց հայ­րե­նատ­նե­րը պետք է դարձ­նեն, որ­տեղ հունց­վում է մո­լո­րա­կի լույ­սի խմո­րը։
Ա­հա այս­տեղ է, որ Արևշատն իր «Ինք­նան­կա­րի էս­քիզ»-ն է ա­նում՝
Հա­յաց­քիս մի­ջով
լույ­սի ըն­թացքն է
հա­րատև անց­նում,
սեր­մա­ցու սի­րո
ծլար­ձա­կումն է
տիե­զե­րա­ծին ե­րակ­նե­րիս մեջ...
Ճիշտ այն­պես, ինչ­պես յու­րա­քան­չյուր մարդ, սեր­ված իր ար­մատ­նե­րից, դար­ձել է սե­փա­կան տոհ­մա­ծա­ռի վրա ա­ճած ճյուղ ու պտուղ, այդ­պես էլ հա­յոց ազգն է ներ­կա­յա­նում, որ­պես Եր­կիր մո­լո­րա­կի ար­մա­տա­հենք սկզ­բի վրա նա­խա­սահ­ման­ված ու դե­պի վեր ձգ­վող տոհ­մա­ծա­ռե­րով ամ­րա­կուռ եր­կիր, ո­րի գո­յու­թյու­նը պայ­մա­նա­վոր­ված է բազ­մա­թիվ ու­րույն ար­ժեք­նե­րով։ Թիվն ար­ժեք է իր ձևով, բո­վան­դա­կու­թյամբ, կրկն­վե­լու, բազ­մա­պատկ­վե­լու հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րով, ջուրն ար­ժեք է՝ տա­նող ու բե­րող հի­շո­ղու­թյուն­նե­րի բե­ռով, տառն ար­ժեք է, որ կող­քի հն­չյու­նի հետ միա­վոր­վե­լով նոր ա­րա­րում­նե­րի աղ­բյուր է դառ­նում, բառն ար­ժեք է, ո­րի մաս­նա­հա­տիկ­ներն ան­գամ խոր­հր­դա­շեն էու­թյուն­նե­րի կրող­ներ են։ Ա­հա այս գա­ղա­փար­նե­րով է լի Արևշատ Ա­վա­գյա­նի՝ թվե­րի և ար­ժեք­նե­րի հան­դեպ ու­նե­ցած ար­ժա­նա­պա­տիվ թու­լու­թյուն­նե­րով լի ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան էու­թյու­նը.
...հա­յոր­դի եմ ես,
ազ­գիս լա­վա­գույն հատ­կա­նիշ­նե­րի
հա­վա­քա­ծուն է նե­րաշ­խար­հիս մեջ։
Մարդ եմ՝ թվե­րի և ար­ժեք­նե­րի
հան­դեպ ու­նե­ցած թու­լու­թյուն­նե­րով,
բայց գի­նը գի­տեմ ար­ժա­նա­պա­տիվ,
նուրբ ու ու­շա­դիր վե­րա­բեր­մուն­քով
կյանքն ապ­րե­լու,
թանկ զգա­ցու­մի ար­ժե­քը գի­տեմ։
Հա­յոց ար­մատն այս մո­լո­րա­կի Կե­նաց ծա­ռի վրա «Հո­գե­գունդ» ու «Սի­րա­գունդ» ա­նուն­նե­րով պտուղ­նե­րի կե­նա­րա­րու­թյունն է ու­ղար­կում աջ ու ձախ։ Բա­նաս­տեղծ ար­վես­տա­գե­տը լր­ջո­րեն ու ման­րակր­կիտ ու­շադ­րու­թյամբ, հույ­սով ու հա­վա­տով գնում է իր բա­ցա­հայ­տած ճա­նա­պար­հով, ա­նընդ­հատ բա­ցե­լով հա­յոց լու­սա­վոր հա­վեր­ժու­թյան հո­րի­զոն­նե­րը, իր հետևից տա­նե­լով հո­գի­նե­րում ու ու­սե­րին մշա­կույթ կրող մարդ­կանց։ Այդ ճա­նա­պար­հին ջրի առ­վակ­նե­րին սպա­սող այ­գի­ներ են, որ­տեղ պտ­ղա­տու ծա­ռե­րին կեն­դա­նու­թյուն հա­ղոր­դո­ղը ջրե­րից բա­ցի տոհ­մա­կան կանչն է ու կո­րի­զի հի­շո­ղու­թյու­նը։ Ա­հա այդ կան­չի ու հի­շո­ղու­թյան շա­ղա­խով ամ­րաց­ված տներ է ե­րա­զում բա­նաս­տեղ­ծը, ո­րի հա­մար մարդ­կանց ի­մա­ցած գե­տի­նը քիչ է.
Հա­վեր­ժու­թյու­նից դուրս,
ան­սահ­մա­նու­թյու­նից այն կողմ,
մի այլ ի­րա­կա­նու­թյան
ան­ծա­նոթ տա­րա­ծու­թյան
ու ժա­մա­նա­կի մեջ
տեղ եմ փնտ­րում
իմ ե­րա­զած Հայ­րե­նատ­նե­րը
կա­ռու­ցե­լու հա­մար,- գրում է նա։
Արևշա­տի ե­րա­զած Հայ­րե­նատ­նե­րը ամ­րա­կուռ են՝ տոհ­մա­ծա­ռե­րի ար­մատ­նե­րի զո­րու­թյամբ, ո­րոնց վրա էլ հեն­վում են նրանք։ Ար­մատ­նե­րով հո­ղին կառ­չած լի­նե­լու գա­ղա­փա­րը նո­րու­թյուն չէ հա­յոց ինք­նա­պահ­պան­ման ու նրա կերտ­ված­քի հա­մար, նո­րու­թյուն է՝ տոհ­մա­ծառն իր լեզ­վա­կան գո­յա­բա­նու­թյան մեջ ըն­կա­լելն ու դի­տար­կե­լը։ «Հա­յա­խոս տոհ­մա­ծա­ռե­րը» ար­տա­հայ­տու­թյունն ար­դեն բա­ցում է այն միտ­քը, թե ինչ­պես, ում և ինչ մի­ջոց­նե­րով է հա­յոց հո­ղից ար­մատ­նե­րի վերց­րած կեն­սա­կան ա­վի­շը կե­նաց աղ­բյուր դառ­նում, կամ ինչ­պես է ստեղծ­վում ու ամ­րա­նում երկ­րի ու եր­կն­քի կա­պը.
Երկ­նա­յին սի­րո և հա­վա­տի
Սր­տաձև տերևնե­րով
Սո­սա­փում են հա­յոց երկ­րի
Հա­յա­խոս տոհ­մա­ծա­ռե­րը
Եր­կիր մո­լո­րա­կի։
Նրանք եր­կն­քի և երկ­րի
Փո­խա­դարձ­վող կա­պե­րը
Ամ­րապն­դում են ան­մա­հու­թյան
Հա­րա­հոս եր­թի ելևէ­ջում­նե­րով...
Մո­լո­րա­կի բազ­մա­տեսք այ­գում հա­յոց Կե­նաց ծա­ռը վեր է խո­յա­նում իր հայ­րե­նատ­նե­րով, ո­րոնք պետք է մա­քուր ու լու­սա­վոր պա­հել՝ հա­րա­զատ ի­րենց նա­խաս­տեղծ պատ­կե­րին։ Ա­հա այս՝ տոհ­մա­ծա­ռե­րով բա­րե­բան­ված հա­յոց երկ­րի տես­լա­կանն է ամ­փոփ­ված Արևշատ Ա­վա­գյա­նի «Տոհ­մա­ծա­ռե­րի եր­կիր» գր­քում, որ­տեղ զար­դա­նախշ գե­ղեց­կու­թյամբ ա­հա կանգ­նած Կյան­քի ծա­ռը կյան­քը կեն­դա­նի պա­հող երևույթ­նե­րը խոր­հր­դան­շող բառ-պատ­կեր­նե­րով է ճյու­ղա­վոր­ված։ Արևշատ Ա­վա­գյա­նի յու­րա­տե­սակ մո­տե­ցու­մը ազ­գի գո­յու­թյան հիմ­քը կազ­մող բա­ղադ­րիչ­նե­րին մղում է նկա­տե­լու անն­կատ ըն­թա­ցող երևույթ­նե­րը, ո­րոն­ցով պայ­մա­նա­վոր­ված է կյան­քի շար­ժու­մը։ Ի՞նչ բա­ղադ­րու­թյուն ու­նի տոհ­մա­ծա­ռը կան­գուն պա­հող շի­նա­նյու­թը։ Բա­նաս­տեղ­ծը հո­գու աչ­քով, սր­տի ձայ­նով, ար­թուն մտ­քով ու­սում­նա­սի­րում, հե­տա­զո­տում է եր­կիրն ամ­րա­կուռ դարձ­նող տոհ­մա­ծա­ռի շա­ղա­խը՝ իր սիր­տը, իր շն­չա­ռու­թյունն ու ե­րա­զանք­նե­րը ևս մաս առ մաս դնե­լով նրա մեջ։ Մա­սի մեջ ամ­բողջն է դի­տար­կում, և ամ­բող­ջի մեջ՝ մա­սը։ Հո­րի­զո­նից այն կողմ նոր բաց­վող հո­րի­զոն է հայտ­նա­բե­րում։
Ինչ­պե՞ս և ին­չո՞վ է շա­տա­նում քի­չը։ Ա­հա հարց, ո­րի պա­տաս­խա­նը տա­լիս են տա­ռը, բա­ռը, կե­տը, գի­ծը, գույ­նը, պատ­կե­րը, ո­րոնք, թիվ դառ­նա­լով կամ թվայ­նաց­վե­լով, միա­վոր­վում են, բա­ցե­լով ա­վե­լի «աստ­ղա­ծա­վալ, լու­սա­ծա­վալ, մտա­ծա­վալ» հո­րի­զոն­ներ.
Մեկ-մեկ, եր­կու-եր­կու կրկ­նա­պատկ­վում,
ե­ռա­պատկ­վում ու
քա­ռա­պատկ­վում են բո­լոր թվե­րը,
տաս-տաս տաս­նա­պատկ­վում են,
հա­րյու­րա­պա­տիկ ու հա­զա­րա­պա­տիկ
մե­ծա­նում են զրո­յից մինչև
ան­սահ­մա­նու­թյուն.
մինչև բո­լոր թվե­րի, ար­ժեք­նե­րի,
բո­լոր գու­մար­նե­րի ու գու­մա­րե­լի­նե­րի
հնա­րա­վոր ու անհ­նար ե­զերք­նե­րը ձգ­տող
աստ­ղա­ծա­վալ, լու­սա­ծա­վալ, մտա­ծա­վալ
հո­րի­զոն­նե­րը թվաշ­խար­հի։
Հայ­րե­նատ­նե­րի շի­նա­նյու­թը. սա քար ու հող չէ, այլ նյու­թե­ղե­նից շատ տար­բեր մի բան։ Կա­ռույ­ցի հիմ­քում բառ է՝ գույն ու ծա­վալ առ­նող բառ։ Բառ, որ կա­րող է նաև թվին տր­ված լի­նել, դառ­նա­լով ա­նուն-բառ։ Սա­կայն բառն ու թի­վը ո­չինչ են ի­րենք ի­րեն­ցով։ Մինչև նրանք միա­ձայն, միա­բե­րան, ներ­դաշ­նակ չհն­չեն կող­քին ե­ղած մե­կի հետ, այդ­պես էլ կմ­նան ճամ­փեզ­րին ըն­կած, և կյանք չեն ու­նե­նա, էլ ի՞նչ շի­նա­նյութ։ Սա ան­շունչ թվե­րով մարդ­կա­յին գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը կար­գա­վո­րող թվա­յին տեխ­նո­լո­գիա չէ, սա հո­գե­տեխ­նի­կա է, հայ­րե­նատ­նե­րի հո­գին հաս­կա­նա­լու, հայ­րե­նա­հո­գին ճա­նա­չե­լու և ծա­վա­լե­լու ի­մաստ ու գա­ղա­փար։
Ե­ռա­պատ­կենք մեր ու­ժե­րը
ե­ռա­կի ե­ռան­դով,
հզո­րաց­նենք սուրբ եր­րոր­դու­թյան՝
սի­րո ու հա­վա­տի
ե­ռա­կողմ ու ե­ռա­ձայն խոր­հուր­դը,
ե­րե­քով միա­բան­վենք
մե­կին, եր­կու­սին ու ե­րե­քին միա­ցող
քա­ռյա­կի հետ...
Եվ այս­պես շա­րու­նակ... չորս-չորս պա­տե­րով հայ­րե­նատ­ներ կա­ռու­ցե­լով, ու­ժե­րը հն­գա­պատ­կե­լով, վե­ցա­կան զույ­գե­րով վե­ցա­պատ­կե­լով մեր սե­ղան­նե­րի բա­ժակ­նե­րը, յոթ­նա­պա­տիկ ող­ջույն­ներ հղե­լով յոթ ծո­վե­րից ու յոթ սա­րե­րից այն կողմ ապ­րող մեր ե­րա­զանք­նե­րին, ու­թաձև ան­սահ­մա­նու­թյա­նը ձգ­տե­լով, հաս­նենք միա­նիշ թվե­րի ին­նաձև բար­ձուն­քին, գտ­նենք տաս­նյա­կը, ո­րը գտ­նե­լով ի­րա­կա­նու­թյուն կդարձ­նենք ամ­բող­ջա­ցու­մը՝ բռուն­ցք­ված եր­կու ձեռք ու­նե­նա­լու հա­մար։ Այս­պես են միա­վոր­վում հայ­րե­նա­տան կա­ռույ­ցը կան­գուն պա­հող թվե­րը, այս­պես են լույ­սից ա­վե­լի լույս ա­րա­րում, խա­ղա­ղից ա­վե­լի խա­ղաղն ա­րա­րում, ե­րա­զան­քից տես­լա­կան ա­րա­րում, գույ­նից գու­նա­գեղն ա­րա­րում...
Արևշատ Ա­վա­գյա­նի չա­փա­ծոն հա­յոց ա­ռա­ջըն­թա­ցի մա­սին ու­նե­ցած նրա խոհն ու խոր­հուրդն է։ Ա­ռա­ջըն­թաց, ո­րի սկիզ­բը նա­խա­սահ­ման­ման ո­լորտ­նե­րում է, և ըն­թաց­քը՝ ան­վեր­ջու­թյան հո­լո­վույթ­նե­րում։ Նրա ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան աշ­խար­հը հո­գե­գի­տու­թյան, սի­րա­գի­տու­թյան աշ­խարհ է, ոչ թե գաղտ­նա­գի­տու­թյան։ Գնում ես տա­ռի ու բա­ռի նրա բա­ցա­հայ­տում­նե­րի, նրա զար­դա­նախշ, բո­լո­րակ, ճա­ճանչ գծե­րի հետևից ու զար­մա­նում, թե ա­մեն ինչ իր էու­թյամբ որ­քան մա­քուր, պարզ ու շի­տակ է դր­ված մեր ա­ռաջ։ «Տոհ­մա­ծա­ռե­րի եր­կի­րը» ճա­նա­չո­ղու­թյան գիրք է։ Գրողն ա­ռա­ջին պլա­նում է պա­հում ճա­նա­չո­ղու­թյու­նը՝ սկ­սած տա­ռից, մինչև կլոր գունդ, ո­րը դի­տար­կում է նրա տար­բեր կող­մե­րից։ Երբ սի­րո կող­մից է նա­յում, գունդն ամ­բող­ջո­վին սի­րա­գունդ է դառ­նում, երբ հո­գու լույ­սով է նա­յում, գունդն ամ­բող­ջո­վին հո­գե­գունդ է դառ­նում։
Տոհ­մա­ծա­ռե­րի ըն­թեր­ցա­նու­թյան գիրք է Արևշատ Ա­վա­գյա­նի ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան էու­թյունն ու նե­րաշ­խար­հը։ Այս­տեղ մտ­քի ու հո­գու միաս­նու­թյան օգ­տա­գործ­մամբ ըն­թեր­ցում ես այն մա­սին, որ, ինչ­պես թիվն իր կող­քի­նով է նոր լիցք ու կյանք առ­նում, տա­ռի հետ էլ նույնն է պա­տա­հում։ Այս­տեղ տա­ռը ոչ թե իր տես­քով է ճա­նա­չե­լի դառ­նում, որն ար­վում է դպ­րո­ցա­հա­սակ դառ­նա­լու հետ, այլ իր ներ­քին հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րով, որ ճյու­ղա­վոր­վում է, ինչ­պես ար­մատն է ճյու­ղա­վոր­վում, տա­րած­վում հո­ղի մեջ, իր նե­րուժն ա­վե­լի հզո­րաց­նե­լով։ Այդ­պես ա­ճում է տա­ռը, կող­քի­նը կող­քի­նով, կող­քի­նը կող­քի­նի կող­քի­նով... ու կա­ռուց­վում է հա­յա­խոս հա­յա­տու­նը։ Այն, որ խաղ բա­ռը կա­րող է խա­ղաղ դառ­նալ, ու խա­ղա­ղը՝ խա­ղա­ղու­թյուն, մի­թե չի խո­սում հա­յոց խ տա­ռի պան­ծա­լի դե­րա­կա­տա­րու­թյան մա­սին։
Արևշատ Ա­վա­գյա­նը պոե­զիա է բե­րել ճա­նա­չե­լի թվա­ցող ա­մեն ին­չի ար­մա­տա­կան նշա­նա­կու­թյու­նը։ Ըն­թեր­ցո­ղի աչ­քի առջև ա­ճում, ծլար­ձա­կում, նոր կյանք է առ­նում ար­մա­տա­կան ա­մեն ինչ։ Ար­մատ­նե­րից են սկս­վում ճյու­ղա­վո­րում­նե­րը, ո­րոն­ցով էլ կյանք առ­նում, հո­լով­վում է հա­վեր­ժու­թյու­նը։ Դա է բա­նաս­տեղ­ծի «Հա­մոզ­մուն­քը».
Հայրս, ես, զա­վակ­ներս,
Դեռ չա­մուս­նա­ցած թոռ­նե­րիս
Չծն­ված զա­վակ­նե­րը,
Ե­ղել են, կան ու կլի­նեն
Սկիզբ ու վերջ չու­նե­ցող
Ժա­մա­նա­կի ու տա­րա­ծու­թյան,
Հա­վեր­ժա­կան նյու­թի ու հո­գու
Ան­մահ փո­խա­կեր­պում­նե­րի
Հա­րատև հո­լո­վույ­թում...
Հա­յոց հո­գե­տու­նը տա­ռից, գույ­նից, գծից, կե­տից, թվից, զար­դա­պատ­կե­րից բա­ցի հայ մար­դուց, ան­հա­տից կազմ­ված մի կեն­դա­նի օր­գա­նիզմ է, որ­տեղ այդ ա­մենն իր նշա­նա­կա­լից հևքն ու­նի։ Հայ­րե­նա­տու­նը մշա­կույ­թի իր ան­կյու­նից ըն­կա­լող մտա­վո­րա­կա­նը հա­տիկ առ հա­տիկ խո­սում է դրանց մա­սին՝ ճա­նա­չե­լի դարձ­նե­լով ա­մե­նը՝ ի­րենց էու­թյամբ ու հո­գե­բա­ղադ­րու­թյամբ։
Հա­վեր­ժա­կան սի­րո ելևէջ­նե­րի քաղցր գրավ­չու­թյունն ապ­րող ստեղ­ծա­գոր­ծո­ղին քաջ ծա­նոթ են մարդ­կա­յին ա­րար­չա­գործ, բնա­ծին մաք­րու­թյուն­նե­րը։ Հենց դրան­ցով էլ նա գնում է դե­պի մար­դը.
Քո, նրա, մյուս­նե­րի
բնա­ծին էու­թյուն­նե­րի մեջ
տես­նում եմ
զգա­յա­կան թր­թիռ­նե­րը
մաք­րա­մա­քուր սի­րո...
Քո, նրա, մյուս­նե­րի
բնա­ծին զգաց­մունք­նե­րի ծո­ցից
մինչև իմ գիր­կը,
ելևէ­ջում է հա­վա­տը,
որ ձգո­ղա­կան
զո­րեղ նե­րու­ժով
կապ­ված է հա­վեր­ժա­կան սի­րո
հա­րա­հոս շղ­թա­յին...
Հա­վեր­ժու­թյան սրն­գա­հար է բա­նաս­տեղծ Արևշատ Ա­վա­գյա­նը։ Նրա սրն­գի ձայ­նը առ­նող բնու­թյու­նը շա­րու­նակ­վե­լով թևեր է առ­նում, շփ­վում մարդ­կա­յին հո­գու հետ, ճա­նա­պարհ հար­թում նրա ա­ռաջ գնա­լու հա­մար։ Մար­դու և բնու­թյան, ա­րա­րո­ղի ու ա­րար­վա­ծի, ժա­մա­նա­կի ու հա­վեր­ժու­թյան արևշա­տյան ըն­կա­լում­նե­րը գե­ղա­գի­տա­կան հմայք­նե­րով կա­րող են լց­նել դրանք ի­րենց մաք­րու­թյան մեջ ըն­կա­լո­ղին.
Հնձ­ված խո­տը,
բուր­մուն­քը, որ տա­րած­վում է
խամ­րող գույ­նե­րի
մա­հա­մերձ ելևէջ­նե­րում,
ան­կոր­չե­լի առ­կա­յու­թյուն է
ընդ­միշտ...
«Կյան­քը փնտր­տուք­նե­րի աս­պա­րեզ է ո­րո­նող­նե­րիս հա­մար»,- ա­սում է սի­րա­ռատ հո­գի­ներ փնտ­րող բա­նաս­տեղ­ծը։ Նա հո­գե­խույզ և սի­րա­խույզ ստեղ­ծա­գոր­ծող է, էու­թյուն ո­րո­նող տե­սակ, ո­րի աշ­խա­տան­քի ար­դյուն­քում Հայ­րե­նա­տան հա­մար ու­նենք «Տոհ­մա­ծա­ռե­րի եր­կիր» կոչ­վող այս այ­ցե­քար­տը։
Ծա­ռե­րը չեն կա­րող ցան­կա­պատ­վել ու մնալ ա­ռան­ձին-ա­ռան­ձին կամ այ­գի-այ­գի։ Ծա­ռե­րը, ո­րոնց մի­ջով հո­սում է նույն բարձ­րա­վան­դա­կում ապ­րած ու ապ­րող տոհ­մե­րի հի­շո­ղու­թյու­նը, կա­րող են եր­կիր ներ­կա­յաց­նել՝ ի­րա­կա­նու­թյուն դարձ­նե­լով հե­քիաթ­նե­րին հա­տուկ ան­մա­հա­կան այ­գի­նե­րի տես­լա­կա­նը։
Արևշատ Ա­վա­գյա­նը, որ­պես հա­յոց մշա­կույ­թի այ­գու ան­հան­գիստ, պրպ­տուն, ստեղ­ծա­գործ մշակ, փխ­րեց­նում, ցա­նում, բերք է հա­վա­քում ու մա­տու­ցում մեզ, և այդ հրա­շա­լի աշ­խա­տան­քի տա­րեգ­րու­թյու­նը այս գիրքն է՝ «Տոհ­մա­ծա­ռե­րի եր­կի­րը»։
Ֆե­լիքս ԲԱԽ­ՉԻ­ՆՅԱՆ
Դիտվել է՝ 1364

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Այդ միջոցառումը կարող էր տեղի չունենալ Ադրբեջանում

Այդ միջոցառումը կարող էր տեղի չունենալ Ադրբեջանում

Նոյեմբերի կեսերին Ադրբեջանում տեղի է ունենալու ՄԱԿ կլիմայական մեծ խորհրդաժողովը, որը հայտնի է COP29 անունով։ Այդ միջոցառումը Ադրբեջանի համար կարևոր է մի քանի առումներով՝ երկրի միջազգային հեղինակության բարձրացումից մինչև Արցախում իրականացված ցեղասպանության միջազգային անուղղակի լեգիտիմացում։

Սոցցանցային գրառումներ

Երբ բուլկու ու երշիկի համերին խառնվում են մանկության հիշողությունները
Երբ բուլկու ու երշիկի համերին խառնվում են մանկության հիշողությունները

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Մեր կյան­քի հի­մերն ան­դունդ­ներն ըն­կան
Մեր կյան­քի հի­մերն ան­դունդ­ներն ըն­կան

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

«Ծո­վից ծով» Հա­յաս­տան խոս­տա­ցող իշ­խա­նա­վորն ու ծա­րավ հայը
«Ծո­վից ծով» Հա­յաս­տան խոս­տա­ցող իշ­խա­նա­վորն ու ծա­րավ հայը
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.